Tarihçe
Eşme ve çevresinde yer alan bölgelerdeki yaşamın tarihi M.Ö. 4000 yıllarına kadar uzanmaktadır. Hititlerden Frizlere, İyonlardan Lidya’ya çeşitli kültürlere ev sahipliği yapmıştır. M.Ö. 7. yüzyıldan itibaren Lidya İmparatorluğu’nun egemenliğine geçen bölgede M.Ö. 546’dan itibaren Perslerin etkisi görülmüştür. M.Ö. 334 yılında ise Makedonya Kralı Büyük İskender düzenlediği Anadolu Seferleri ile bölgenin hâkimiyetini ele geçirmiştir.
Makedonya Krallığı’nın yıkılmasının ardından bir süre Bergama Krallığı’nın (Pergamon) yerleşim yeri olur. M.Ö. 189 yılında Roma İmparatorluğu’nun himayesine giren Uşak ve çevresi, Kavimler Göçünden sonra Doğu Roma sınırları içerisinde kalır. 1071 yılında Büyük Selçuklu Devleti’nin zaferiyle sonuçlanan Malazgirt Savaşı’ndan sonra bölgede Türklerin etkisi görülmeye başlar. Uşak’ın bu dönemdeki önemi, bir sınır şehri olmasıdır.
Sultan Alaaddin Keykubat zamanında bölgede beyliklerin etkisi görülmeye başlar. 1391 yılında Yıldırım Bayezid’in fethine kadar bölge büyük ölçüde Germiyanoğulları hâkimiyetinde olmuştur. Osmanlı topraklarına katılan Uşak ve çevresi için beyliklerin mücadelesi Fetret Devrinde yeniden canlanmıştır. 1429 yılında II. Yakup Bey’in vasiyeti ile tamamen Osmanlı egemenliği altına giren bölge, Kütahya sancağına bağlanmıştır. Tüm bu dönem boyunca Uşak, barış içinde yaşanan bir bölge olmuştur. Afyon – Alaşehir demiryolunun 1869 yılında tamamlanması ile birlikte ticari anlamda canlılık artmıştır.
Birinci Dünya Savaşı’nın ardından başlayan İzmir’in işgalinden sonra Uşak kurtuluş mücadelesinin önemli merkezlerinden olmuştur. İşgal sırasında Uşak’ta kurulan “Müdafaa-i Hukuk Heyeti Milliyesi” milli hareketin büyümesinde önemli rol oynamıştır. 17 Temmuz 1919 tarihinde cemiyetin çalışmaları sayesinde Salihli Cephesi’nden ayrılan bir bölüm Eşme’den destek alarak şehirde hâkimiyet kurdu.
10 Ağustos 1920 tarihinde imzalanan Sevr Antlaşmasından sonra başlayan taarruz ile birlikte Uşak 29 Ağustos tarihinde işgal edildi. İki yıl süren işgalin ardından milli mücadelenin zaferi ile birlikte 29 Ağustos 1920’de kurtarıldı. 20 Nisan 1924 tarihinde Kütahya iline kaza olarak bağlandı, 9 Temmuz 1953 tarihinde ise il oldu.
Uşak ilinin batısında yer alan Eşme ilçesinin ilk sakinlerinin Eşmeli Aşireti olduğu rivayet edilir. Esmeliler haricinde Harmandalı, Kaçar, Kızılkeçeli, Sarıkeçili, Sarıtekeli gibi aşiretler bölgeyi yurt edinmişlerdir. Osmanlı döneminde Esme kaza olarak önce Denizli’ye, 1865’den sonra Manisa’ya, 1953 yılında ise il olan Uşak’a bağlanmıştır.
Coğrafi Özellikler
Eşme ilçesinin Alaşehir’e uzaklığı 54 kilometre, Uşak merkez ilçesine uzaklığı ise 64 kilometredir. Eşme ilçesinin kuzeyinde Uşak, batısında Manisa’nın Alaşehir, Kula ve Sarıgöl ilçeleri, güneyinde Denizli’nin Güney ilçesi yer almaktadır. Büyük Menderes ve Gediz Nehirleri havzası içerisinde yer alan ilçesinde bir kültür hazinesi olarak pek çok musluk yer almaktadır. Eşme ve çevresindeki ulaşım güzergâhları üzerinde pek çok musluğa rastlamak mümkündür.
Ortalama rakımın 823 metre olduğu ilçenin yüzölçümü 1262 km²’dir. Tarım ve hayvancılığın ön plana çıktığı ilçede başlıca tarım ürünleri arasında arpa, buğday, nohut, tütün, mısır yer alır. Kemer Dağı’nın doğu kesimine kurulu olan ilçede meşe ve çalı yaygın bitki olarak görülür. İlçede yağış miktarı ve türü açısından karasal iklim, sıcaklık açısından ise Akdeniz iklimi görülür.
İlçede gerçekleşen ve etkisi giderek yükselen dokumacılık faaliyetleri ekonomisine katkı sağlamaktadır. Anadolu insanının yöresel mizacıyla özdeşleşen kilim, Eşme için de önemli olmuştur. İlçede başlıca dokumacılık faaliyetleri arasında Altınbaş Kilimi, Albaş Kilimi, Takmak Kilimi, Toplu Kilimler gibi ürünler gelir.
Nüfus
2020 – 2021 yılının Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verilerine göre ilçenin toplam nüfusu 34.991’dir. Nüfus dağılımı 17.294 erkek (%49,42), 17.697 kadın (%50,58) şeklindedir. İlçeye bağlı köy sayısı 59, mahalle sayısı ise 9’dur.
Görülmesi Gerekenler
- Kemer Dağı
- Uluslararası Kilim Festivali (Her yıl haziran ayında düzenlenir)
Diğer Önemli Bilgiler
- Eşme posta kodu: 64600
- İl alan kodu: 0276
- İl plaka kodu: 64
